Rozmaryn lekarski - Salvia rosmarinus / Rosmarinus officinalis
To aromatyczny, zimozielony krzew o intensywnym zapachu, rosnący do wysokości do 2 m. W stanie dzikim występuje w rejonie Morza Śródziemnego, ale uprawiany jest w wielu krajach świata, również w Polsce.
Rozmaryn znany był już w starożytności i uważano go za magiczną roślinę, jego gałązki układane były w wieniec wokół wizerunków bogów.
Jako pachnąca przyprawa kulinarna używany jest do mięs, ryb, wędlin i sosów. Starsze łodygi sprawdzą się znakomicie jako szpikulce do szaszłyków – nadając im zapach i smak. Rozmaryn pobudza apetyt i poprawia trawienie zarówno u ludzi jak i u zwierząt.
Zawiera olejki – cyneol, pinen, cymen, borneol oraz kwasy - rozmarynowy, kawowy, karnozowy, chlorogenowy, oleanolowy, ursolowy, a także kamfore, karnozol, eukaliptol, rozmanol, rozmachinon i pochodne eugenolu oraz diosminę.
Jest też bogaty w wapń , żelazo, magnez, mangan, cynk, selen, witaminę A, B6 oraz C.
Stosowany wewnętrznie:
Rozmaryn stosowany zewnętrznie rozszerza naczynia włosowate, wywołując łagodne przekrwienie a do tego ma działanie:
Zawarte w rozmarynie olejki eteryczne o intensywnym zapachu, działają odstraszająco na owady - komary, kleszcze, muchy, meszki. Chronią również przed molami.
Jego działanie odkażające i pobudzające wykorzystywane jest w w różnych preparatach weterynaryjnych, również dla koni.
W preparatach rozgrzewających dla koni rozmaryn wpływa na zmniejszenie bóli mięśniowych, łagodzi dolegliwości stawowe, pobudza krążenie krwi. Wykazuje bardzo silne działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne oraz charakteryzuje się działaniem przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym.
W preparatach owadobójczych, wzmacnia odstraszający owady zapach.
d