Wybór odpowiedniego popręgu oraz jego prawidłowe ułożenie na koniu mają decydujące znaczenie dla komfortu zarówno konia, jak i jeźdźca.
Z tego wpisu dowiesz się:
Historia popręgu sięga tak daleko jak historia samego siodła. Już 700 lat p.n.e. w Syrii jeżdżono konno na poduszce przytroczonej do końskiego grzbietu. Z biegiem lat i wraz z ewolucją siodeł, zmieniły się również popręgi. Od zwykłych, prostych pasków skórzanych, czy sznurków, po zaawansowane technologicznie materiały i anatomiczne kształty.
Wybór popręgu zależy od kilku czynników:
Rodzaj używanego przez nas siodła w dużej mierze jest uzależniony od uprawianej dyscypliny jeździeckiej.
Do poszczególnych siodeł przeznaczone są specjalne popręgi:
Do najbardziej powszechnych siodeł wszechstronnych, wybór popręgów jest największy. Można wybrać popręg o odpowiedniej długości, wykonany z różnych materiałów i w różnym kształcie.
Siodła ujeżdżeniowe mają długie przystuły, aby sprzączki nie zaburzały komunikacji łydek jeźdźca z koniem. Dlatego w siodłach tych stosuje się krótkie popręgi. Ponieważ podtybinka nie chroni boków konia przed sprzączkami, popręgi te mają przedłużoną wewnętrzną warstwę, na której są sprzączki. Ponadto popręgi ujeżdżeniowe mają najczęściej specjalne kieszenie lun szlufki, w które wkładamy końcówki przystuł.
Istnieje też grupa siodeł crossowych, jednotybinkowych, w których przystuły też są długie. Do nich również należy zastosować krótkie popręgi. Dostępne są również z fartuchem:
Siodła westernowe to osobna grupa siodeł, które w zależności od uprawianej dyscypliny western różnią się od siebie. Zwykle z jednej strony mają one paski, których się nie przypina, a wiąże w specjalny "krawat" co stabilizuje popręg i zapobiega zapoprężeniom.
Popręgi wykonane są z różnych, dostępnych na rynku materiałów:
preparaty do pielęgnacji wyrobów ze skóry
.jpg?1665397124590)
Popręgi sznurkowe wykorzystywane są zwykle w siodłach wszechstronnych, westernowych i żołnierskich. Materiał, z którego są wykonane to tworzywo sztuczne - tzw.: popręgi "perlonowe" lub bawełna. Popręgi bawełniane są droższe i zwykle plecione ręcznie, tradycyjnie używane w siodłach żołnierskich, a ich wygląd regulowany był przez specjalne przepisy wojskowe.
Popręgi skórzane, to najbardziej naturalne i zwykle najdelikatniejsze popręgi. Odpowiednio pielęgnowana skóra jest miękka i elastyczna. Pielęgnacji nie można bagatelizować, ponieważ w kontakcie z końskim potem, wodą czy błotem, skóra robi się twarda i szybciej ulega uszkodzeniu, a ostre krawędzie będą ranić delikatną skórę konia. Prawidłowa pielęgnacja powoduje, że popręgi skórzane są bardzo trwałe.
Nowoczesne technologie sprawiły, że popręgi syntetyczne zyskują coraz większą popularność.
Popręgi syntetyczne wykonane są z: PCV - łatwego do umycia, lekkiego materiału, pozwalającego uzyskać różne kształty; neoprenu - materiału lekkiego i miękkiego, odprowadzającego wilgoć. Syntetyczne popręgi o zaawansowanej technologii mogą być specjalnie perforowane aby zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza.
Popręgi z elementami wykonanymi z naturalnej skóry owczej mają bardzo wiele zalet - długi włos zapewnia stały dostęp powietrza, poprawia krążenie krwi, masuje mięśnie, przyspiesza gojenie się ran i otarć, grzeje zimą, a latem chłodzi. Podobnie jak o skórę naturalną, o futro owcze należy odpowiednio dbać, aby zapewnić prawidłowe działanie i trwałość. Służą do tego specjalne preparaty do prania, z lanoliną. Po wyschnięciu futro należy dokładnie wyczesać.
Długości produkowanych popręgów zmieniają się co 5 cm. Popręgi ujeżdżeniowe mieszczą się w zakresie 40 cm - 90 cm, natomiast wszechstronne od 90 cm do nawet 160 cm (u niektórych producentów).
Jak zmierzyć właściwą długość popręgu?
Najprościej położyć używane przez nas siodło na koniu, wraz z czaprakiem i podkładką, której używamy.
Następnie należy zmierzyć odległość od środkowych dziurek w przystułach po jednej stronie, do środkowych dziurek po drugiej. Dobrze jest robić to z pomocą drugiej osoby. Uzyskany wynik to orientacyjna długość popręgu.
W przypadku siodeł ujeżdżeniowych i jednotybinkowych, kiedy przystuły siodła są długie, należy tak dobrać długość aby sprzączki popręgu wypadały poniżej tybinki, ale nie bezpośrednio za łokciem, aby go nie dotykały podczas ruchu kończyny do tyłu.
U większości producentów długość popręgu mierzona jest razem ze sprzączkami.
Aby popręg spełniał swoją rolę powinien przebiegać w odpowiednim miejscu. Miejsce takie znajduje się na wysokości najwęższej części klatki piersiowej konia w okolicy łokcia. To przewężenie nazywamy linią popręgu. U przeciętnego konia znajduje się ona około 10 cm łokciem. W czasie jazdy popręg ma tendencje do przesuwania się w kierunku tej linii. Po prawidłowej ocenie umiejscowienia linii popręgu, możemy wybrać prawidłowy kształt popręgu.
.jpg?1665399130238)
.jpg?1665399147293)
.jpg?1665399201041)
.jpg?1665399304796)
Konie, podobnie jak ludzie, mają też zróżnicowaną budowę ciała. W zależności od rasy, stopnia wytrenowania czy trybu życia, konie różnią się między sobą.
W zależności od tego podziału możemy zastosować popręgi
Konie z wyraźnie zaznaczonym miejscem przebiegu popręgu
- popręgi proste i anatomiczne
Konie "okrągłe", z krótkim grzbietem (konie arabskie, rasy prymitywne)
- popręgi w kształcie półksiężyca, który współgra z kształtem żeber i zapobiega przesuwaniu się siodła do przodu
Konie o budowie atletycznej, z klatką piersiową w kształcie klina (konie pełnej krwi angielskiej, achałtekińskiej)
- popręgi o kształcie półksiężyca, lecz odwrócone w stosunku do tych powyżej, zapobiegające przesuwaniu się siodła do tyłu
Konie, które wgłębienie/miejsce przebiegu popręgu jest przesunięte do przodu - bliżej łokcia, z długim kłębem
- popręgi asymetryczne, z wyraźnym wyprofilowaniem na łokcie
Na prawidłowe dopasowanie popręgu wpływają wszystkie powyższe czynniki. Oto podstawowa checklista, która pozwoli ocenić czy nasz popręg pasuje:
Źródła:
Sprzęt i akcesoria jeździeckie - Carolyn Henderson
Siodło prawidłowe dopasowanie - Jayce Harman
https://saddlefit4lifeacademy.com/
https://shop.mattes-reitsport.com/
Angielska