*Lonżowanie

Na czym polega lonżowanie?

Lonżowanie to praca z koniem z ziemi na długiej linie-taśmie zwanej lonżą. Człowiek stoi w środku, a koń porusza się wokół niego po okręgu. Brzmi, jak by było to całkiem proste? Czasem można zobaczyć "jeźdźca" siedzącego na trawie przeglądającego TikToka i konia który sobie chodzi wokoło niego na lonży. Sam się lonżuje? Bułka z masłem!

Niestety, to nie o to chodzi. To nie ma nic wspólnego z lonżowaniem.
Lonżowanie jest równie skomplikowane jak sama jazda konna.

W jakim celu lonżuje się konie?
Powodów jest wiele.

Może to być praca z młodym koniem, aby oswoić go z siodłem i z uprzężą.
Czasem to rozgrzewka i rozluźnienie konia przed treningiem w siodle.
Lonżuje się konia aby przygotować go do pracy w wysokim zebraniu.
Lonża pomaga w pracy z końmi posiadającymi wady budowy.
Lonżowanie jest pomocne w okresie rekonwalescencji, kiedy nie można konia osiodłać, a trzeba zapewnić mu właściwy ruch, aby utrzymać kondycję.
Umiejętność chodzenia na lonży ważna jest u koni pracujących w rekreacji. Pierwsza nauka dosiadu zaczyna się właśnie na lonżowanym koniu. Dobrze wyszkolony koń rekreacyjny, powinien na lonży nieść równo i spokojnie oraz szybko reagować na komendy głosowe instruktora.
Woltyżerka również odbywa się na lonży - ale koń musi być wcześniej specjalnie wyszkolony oraz bezbłędnie wykonywać polecenia.

Gdzie lonżować konia
Do lonżowania konia trzeba wybrać miejsce z równym podłożem, o sprężystej nawierzchni (nie za miękkiej i nie za twardej) o średnicy minimum 12m. Lonżować można na ujeżdżalni, na hali, lub w lonżowniku. Ze względów bezpieczeństwa, ważne jest, aby miejsce do lonżowania było oddzielone, jeśli obok, równocześnie odbywa się jazda konna. Lonżując młode konie pomocne jest zewnętrzne ograniczenie, np. barierka lub żywopłot.

Sprzęt do lonżowania
Aby lonżowanie przyniosło spodziewane efekty, konieczny jest odpowiedni do tego typu treningu sprzęt.
>>Podstawowy sprzęt do lonżowania konia<<

Zasady przy lonżowaniu konia

Wszelkie pomoce i patenty należy dopiąć na początku treningu, pozostawiając spory luz, aby móc łatwo je skrócić lub dociągnąć po rozgrzaniu się konia. Ważne jest odpowiednie dopasowanie pomocy do stopnia wyszkolenia konia.
Osoba lonżująca powinna mieć antypoślizgowe, wzmacniane rękawiczki oraz pełne buty z antypoślizgowymi podeszwami, a w kieszeniach nagrody w postaci smaczków - wskazane jest podczas pracy stosowanie pozytywnego wzmocnienia nie tylko głosowego.
Przy lonżowaniu konia w prawo lonża znajduje się w prawej ręce, przy lonżowaniu w lewo w lewej, w drugiej ręce znajduje się pozostały zwój.
Ręka musi być ustawiona kciukiem do góry, aby umożliwić stały i elastyczny kontakt z pyskiem konia.
Przedramię i lonża powinny tworzyć linię prostą.
Zwinięty w jednakowe pętle nadmiar lonży należy trzymać pomiędzy palcem wskazującym i środkowym, aby umożliwić płynne wysunięcie się ich z dłoni. Nie wolno lonży zawijać wokół nadgarstka.
Zawsze przy skracaniu lonży np. przy zmianie kierunku należy lonżę ułożyć w równe pętle, aby nie leżała ona na ziemi i nie stwarzała zagrożenia.
W ręce, w której lonżujący trzyma nadmiar lonży, czyli w przeciwnej do ręki lonżującej, trzymany jest również bat do lonżowania.
Bat do lonżowania jest pomocą aktywizującą, nie służy do karania konia.
Głos lonżującego również jest ważną pomocą, może działać pobudzająco, hamująco oraz uspokajająco.

Jak prawidłowo lonżować konia

Konia należy wyprowadzić na środek koła.
Zazwyczaj zaczyna się lonżowanie w lewą stronę.
Lonżujący z batem skierowanym ku kończynom tylnym powinien stanąć na wysokości łopatki konia.
Otwarta dłoń pozwala na wysunięcie się lonży, a koń stępem przemieszcza się na duże koło.
Po wykonaniu kilku przejść kłus - stęp - kłus - stęp należy zmienić kierunek i wykonać to samo zadanie w prawo.
Po rozprężeniu można rozpocząć pracę właściwą.
Do wykonania wszelkich czynności związanych z np. ze zmianą kierunku czy dopinaniem pomocy , należy konia zatrzymać, zwijając lonżę podejść do niego, wykonać czynność i wrócić do środka koła, rozwijając lonżę.
Przy pracy z młodym koniem wskazana jest druga osoba do pomocy, aby wprowadzać konia na koło oraz przejść z nim kilka okrążeń.
Podczas klasycznego lonżowania osoba lonżująca stoi w środku tworząc z lonżą i batem wierzchołek trójkąta.
Podczas pracy z końmi ospałymi, lonżujący porusza się po obwodzie mniejszego koła, będąc nieznacznie za koniem aktywizuje go do pracy.
Praca na lonży podobnie jak praca w siodle powinna zaczynać się od rozgrzewki, a kończyć spokojnym występowaniem, wysuszeniem i uspokojeniem konia.

Lonża podwójna
Na koniec warto wspomnieć jeszcze o lonży podwójnej, na której praca przygotowuje m.in. konie do pracy zaprzęgowej. Jak lonżować na lonży podwójnej? Jak przypiąć lonżę?

W przypadku lonży podwójnej konieczny jest pas do lonżowania z różnymi możliwościami przypięcia.
Obie końcówki lonży przypina się do wędzidła, następnie przeplata przez kółka na pasie do lonżownia, zewnętrzną lonżę przekłada się przez grzbiet, lub za zadem (u koni przyzwyczajonych) i do ręki. Takie wypięcie umożliwia zmianę kierunku bez potrzeby przepinania lonży.
Lonża podwójna dodatkowo może być wyposażona w system bloczków, który ułatwia jej delikatne przesuwanie się przez kółka na pasie do lonżowania i zapobiega blokowaniu podczas pracy.
Lonżę podwójna należy chwycić obiema rękami i trzymać jak wodze czy lejce, w takiej odległości aby końcówka lonży nie leżała na ziemi.
W zależności od doświadczenia lonżującego, stopnia wytrenowania konia i efektu jaki chce się osiągnąć szkoleniem można stosować wiele kombinacji przypięcia podwójnej lonży.

Lonżowany koń poza pomocami do lonżowania, powinien mieć ubrane ochraniacze na nogi, takie jak w czasie pracy pod siodłem.